Eglos an Grows Sans

 

“Rude” po “Rood” yw ger Sawsnek coth gans an styr Crows an Crowsyans.

 

Kensa Eglos yn tyller ma  a ve fundyes gans 1sa Davyth Mytern yn 1129, mes destrewys der dan a ve yn 1406.  Termyn ber a y wosa gront a ve res gans Chamberlyn Arluth Alban rag byldya Eglos noweth ha'n corf-eglos ha'n gasal ha'n tour a ve gorfennys yn 1414. Yma ran ma'n Eglos, gans hy holovennow Alban rond hy gwaregow Gothek ha hy tho fram pren derow a'n dalleth, owth apperya, wosa lyes chanj, del o hy prys an kensa byldyans.

 

Awos nag o an Eglos bras lowr rag an guntellva an gurva (po ran est ) o byldyes ynter 1507 ha 1546 gans mysterdyns an randyr yndan gedyans awenys John Coutts, mester mason.

 

Yn 1656, ow sewya stryf ynter dew venyster an Eglos ha'ga bonnygas, parwys a ve byldyes gans Consel an Dre yn le may ma'n dremenva lemmyn hag yndella ow formya dew gontrollyans, an Eglos Est ha'n Eglos West pub gans hy menester hy honen. An stuth ma a besyas bys yn 1935, pan ve an dhew guntellva dasunyes yndan un menyster.

 

Wosa hemma yth esa an daswryans muer ynter an bledhynyow 1936 ha 1940. An parwys a ve kemerys dhe ves ha'n dhew dransept a ve ystynnys ha to casalhes an dremenva a ve byldyes ha lueryow an gurva ha'n chansel a ve uhelhes hag yn kettermyn yth esa an Gwyskvaow ha Chy Sessyon gwres yndan luer an Gurva.

 

Ynter 1965 ha 1968 yth esa daswryans pelha.  Comprehendys ynno a ve dasnowethheans tresweyth men a lyes fenester ha'n dascorrans lyes men podres ha'n daspoyntyans an menweyth oll ha dasnowethheans an system tomma.  Yn 1970 yth esa cur whegh clogh yn Tour dastedhys ha dascregys. Lemmyn y hyllyr seny an re ma dre dhorn po dre jynweyth.  Ynter 1987 ha 1993 yth esa dasnowethheans muer an Eglos orth cost £1,250,000.

 

Mary Myternes Albanas a wordhyas y'n Eglos ma ha John Knox a bregothas omma. Meppyk Mary James wheghves Alban, neb a ve a y wosa James kensa Pow Saws yn 1603 wosa mernans Elizabeth Myternes, a ve curunys omma dhe'n 29ves mys Gortheren 1567. Yndella an Eglos ma yw an unnyk Eglos yn Breton Vuer, usyes pub deth oll rag gorthyans, adar Abatty Westminster Loundres, mayth esa curunyans.

 

Re bo benneth an Arluth genough